Je hoeft het Digital News Report nu niet meer te lezen
Want ik heb drie praktische tips geschreven
Het publiek moet in het middelpunt van de journalistiek komen te staan. In De Nieuwe Lezer leg ik uit hoe iedereen op een redactie hier aan bij kan dragen.
Vragen, opmerkingen of aanvullingen? Stuur mij een mailtje op sophie.vanoostvoorn@gmail.com.
“Fundamentally, people will use media that help them be who they want to be, do what they want to do, and showcase a version of who they are and of what they do that they like. “
- Rasmus Kleis Nielsen
Vorig jaar rond deze tijd ontstond het idee om een wekelijkse nieuwsbrief te maken. Mijn contract bij NRC werd niet verlengd en ik zou weer gaan freelancen. Destijds las ik al een hoop over audience engagement en allerhande artikelen over media-innovatie, maar ik deed er niet zoveel mee. Behalve m’n collega’s lastigvallen met linkjes van artikelen waarvan ik vond dat ze die moesten lezen.
Als freelancer moest ik mezelf weer gaan profileren en tijdens mijn twee jaar bij NRC had ik ontdekt dat ik van audience engagement mijn specialisme wilde maken en daar moest mijn nieuwsbrief over gaan. Met hulp van Jossine Modderman, die mij toen begeleidde in het kader van het mentorenprogramma van Stichting Vrouw & Media, heb ik deze nieuwsbrief opgezet.
De eerste proefnieuwsbrief die ik maakte ging over de resultaten van het Reuters Institute Digital News Report, dat toen ook net was verschenen. Ik heb even overwogen om die alsnog online te zetten, gewoon voor de gein, maar toen ik ‘m nog es goed las, leek met dat toch niet zo’n goed idee.
Fast forward een jaar, en jawel er is weer een nieuw rapport verschenen. Ik heb drie tips uitgewerkt voor redacteuren en redacties op basis van de bevindingen van Nic Newman en zijn kornuiten. Ik heb ze toegespitst op de verkiezingen, maar ze zijn redelijk breed toepasbaar.
⭐️ Werk aan publiek begrip
Als dit tussenkopje voelt als een déjà vu, kan dat kloppen maar het heeft een functie. Bear with me.
Het redelijk goede nieuws uit het rapport is dat het vertrouwen in de pers in Nederland hoog is in vergelijking met de andere onderzochte landen: 52 procent van de Nederlanders zegt het nieuws meestal betrouwbaar te vinden. Alleen in Finland, Portugal en Turkije is het vertrouwen in de journalistiek hoger. Maar, er is een maar.
Grote gebeurtenissen die veel impact hebben op de samenleving kunnen leiden tot een significante daling in het vertrouwen van het publiek in de journalistiek. In Hong Kong daalde het vertrouwen 16 procentpunt na de protesten tegen de uitleveringswet, sinds het Brexitreferendum nam het vertrouwen in de Britse pers met 12 procent af en sinds de bosbranden in Australië is vertrouwen in de pers met zes procent afgenomen.
Met alle gebeurtenissen in Nederland het afgelopen half jaar en met de Amerikaanse en nationale verkiezingen in het verschiet, mogen we hopen dat we die 52 procent vasthouden. Bovendien moeten we rekening houden met de aanhoudende stroom van kritiek op de pers uit de populistische hoek. Uit het onderzoek blijkt dat dit negatieve gevolgen heeft voor het collectieve vertrouwen.
Dus, redacties en redacteuren moeten werken aan het publiek begrip over actuele thema’s maar ook over de journalistiek om dit te voorkomen.
Meer lezen over vertrouwen in de journalistiek - zie pagina’s 13 t/m 16 van het rapport
Meer over wat redacties kunnen doen om het publiek begrip te verbeteren, lees je in deze editie van De Nieuwe Lezer uit april
⭐️ Zet opinieartikelen in om jongeren aan te spreken
Jongeren reageren beter op artikelen met een duidelijke invalshoek of standpunt, schrijven de onderzoekers. Nu zie ik het niet gebeuren dat grote redacties ineens standpunten gaan innemen over actuele thema’s, dus ik heb iets anders bedacht.
Je zou kunnen overwegen om op platforms en via wegen waar je veel jongeren bereikt (Instagram en pushnotificaties bijvoorbeeld), meer nadruk te leggen op opiniërende stukken. Artikelen van de opinieredactie bijvoorbeeld, maar ook interviews waarin de geïnterviewde een duidelijk standpunt inneemt.
Een los statement naar buiten brengen kan natuurlijk ook. Over, ik noem maar wat, wat de redactie doet om diverser te worden.
Meer over opinieartikelen lees je in deze en deze editie van De Nieuwe Lezer van vorig jaar
⭐️ Maak je artikelen op Facebook heel herkenbaar
Nederlanders maken zich weinig zorgen over nepnieuws, het minste van alle onderzochte landen. Dat is op zich opvallend als je ziet hoeveel mensen hun nieuws via sociale media consumeren, ook via Facebook.
Dat is namelijk volgens de meerderheid de plek waar, volgens de respondenten, nepnieuws rondwaart, maar waar ook alle uitgevers hun artikelen delen om lezers binnen te hengelen.
Daarom zouden redacties moeten nadenken over hoe ze ervoor kunnen zorgen dat op Facebook en eigenlijk alle sociale media hun artikelen onderscheidend zijn van de rest van de prut die er voorbij komt. Bijvoorbeeld door een watermerk over de foto’s te maken of het logo in de foto te verwerken, zoals The Guardian al een hele tijd doet.
Meer over nepnieuws vind je in het rapport op pagina’s 41 t/m 51
🙏🏻 Practice what you preach
De komende tijd zal ik jullie nog wel lastigvallen met meer cijfers uit de rapporten van Reuters. Er zit bijvoorbeeld een heel hoofdstuk in over nieuwsbrieven waar ik zeker nog op terug kom.
Bij NRC ben ik bezig met verschillende projecten. Het feedbackloopproject loopt natuurlijk nog steeds, samen met collega David Haakman neem ik de reactiemogelijkheid voor lezers op onze website onder de loep om te zien hoe we die kunnen verbeteren en afgelopen maand heb ik een Facebookgroep gemaakt voor de luisteraars van NRC Onbehaarde Apen.
Dit gaat om een kleinschalige test, maar ik ben heel benieuwd of een plek als een Facebookgroep een toevoeging kan zijn voor de luisteraars en de makers van de podcast.
⭐️ Vorige edities van De Nieuwe Lezer
⚡️ Ja, die ombudsman hebben we nodig