Nieuws waar je niet overweldigd van raakt
Dat wil ik
Het publiek moet in het middelpunt van de journalistiek komen te staan. In De Nieuwe Lezer leg ik uit hoe iedereen op een redactie hier aan bij kan dragen.
“Fundamentally, people will use media that help them be who they want to be, do what they want to do, and showcase a version of who they are and of what they do that they like. “
- Rasmus Kleis Nielsen
Heb je vragen, opmerkingen of aanvullingen over of op deze nieuwsbrief? Mail!
Lieve Nieuwe Lezers, willen jullie de enquete invullen? Ik heb nu 18 reacties binnen en ik heb er nog meer nodig om een goed beeld te krijgen van wat jullie van deze nieuwsbrief vinden. Kost een paar minuutjes, en je maakt mij er heel gelukkig mee! Je vindt de enquete hier.
In de nieuwsbrief Journalistbrain, over de mentale gezondheid van journalisten, schreef auteur Lisa Thalhamer over een TikTok-video die ze had gezien. De maker van de video dacht een oplossing te hebben gevonden voor de overweldigende nieuwsstroom toen ze een linkje zag: ‘If you have low bandwidth, click here for simple news’. Nou, dacht ze, wat fijn! De aanbieder van het nieuws heeft rekening gehouden met mijn figuurlijke ‘low bandwidth’ vandaag en heeft iets gemaakt waardoor het op een rustigere en prettigere manier werd gepresenteerd (‘Maybe there’s some cat photos in here or something’). Het bleek een website te zijn voor mensen die werkelijk een matige internetverbinding hebben: nieuws in tekst, zonder foto’s of opmaak.
Nieuws voor als je even niet meer aan kan dan een lage bandbreedte - ik wil dat. Want jongens, het is toch echt niet te doen met de nieuwsstroom. Alleen al het nieuws uit politiek Den Haag is reden genoeg om in foetushouding onder tafel te gaan liggen wiegen, maar daar komt de VS nog bij, de oorlogen in Oekraïne en Gaza, en klimaatverandering die als een IJzeren Hein in de hoek staat te wachten en met z’n zeis gaat staan zwaaien als er eventjes niet zo heel veel gebeurt.
Niet overweldigd, wel op de hoogte
Ik ben dan ook heel blij met de nieuwe nieuwsbrief van Vox: The Logoff. De nieuwsbrief is nadrukkelijk bedoeld om ervoor te zorgen dat mensen niet overweldigd (lees: knetter gestoord) raken van de Amerikaanse politiek anno 2025, maar wel op de hoogte blijven. De nieuwsbrief is kort, in simpele bewoordingen geschreven en sluit altijd af met iets leuks om mee te nemen – zodat je dus niet in die foetushouding onder tafel terechtkomt.
Ik vind het een hele prettige nieuwsbrief en het zorgt ervoor dat ik gedurende de dag het nieuws uit de VS een beetje links kan laten liggen, zonder hopeloos achterop te raken. Als je even drie dagen niet oplet, raak je al de draad kwijt – laat staan wat er gebeurt als je weken- of maandenlang het nieuws niet consumeert om wat voor reden dan ook.
Ik hoor van steeds meer mensen, journalist en niet-journalist, dat ze het nieuws te heftig vinden en ik denk dat redacties zich dat zouden moeten aantrekken. Sowieso zie ik te weinig openbare reflectie over de rol die ze spelen in de niet-aflatende stroom van nieuws en het effect dat dit heeft op het publiek. Maar dat er ook op het gebied van product en aanbod weinig gedaan wordt met de collectieve nieuwsmoeheid, vind ik gewoonweg een gemiste kans. Niet alleen om meer publiek te trekken, maar ook gewoon om te laten zien: we snappen hoe je je voelt, wij vinden het ook lastig.
News for all?
Deze week werd er een heel interessant onderzoek gepubliceerd over wat mensen willen van journalistiek en welke problemen er spelen – met oplossingen voor die problemen: News for All van Amira Hayat, Hannah Clawson, Rhiannon White, Shirish Kulkarni en Suzanne Clarke. Het onderzoek werd gedaan in opdracht van de BBC, maar de omroep wilde het eigenlijk in de la stoppen (en als je het leest, snap je wel waarom). In meerdere sessies werd gesproken met mensen uit minderheidsgroepen in het zuiden van Wales en aan de hand van de Design Justice Principles (heel interessante methodiek) werd het project opgezet.
Het rapport is confronterend om te lezen. De ondervraagden hebben behoorlijk negatieve percepties van de journalistiek: de BBC wordt gezien als een overheidsorgaan en men vindt dat haar publieke dienst niet goed wordt uitgevoerd, ze geloven niet dat de BBC de waarheid vertelt en vinden over het algemeen dat journalisten niet de juiste verhalen vertellen, op de verkeerde manier en door de verkeerde mensen. Journalisten creëren en herhalen verhalen die als schadelijk en ontmenselijkend worden ervaren en niet overeenkomen met de ervaringen van de ondervraagden.
Culturele uitdaging
Twee bevindingen uit het rapport bleven mij erg bij. Als we het over journalistiek en innovatie hebben, gaat het vooral over de output en de formats van verhalen: hoe ziet een verhaal eruit op de website, in de app of op sociale media? Maar, schrijven de onderzoekers, als een verhaal een verkeerde representatie bevat of zelfs als aanvallend wordt ervaren, dan maakt het echt niet uit in welk format het gepresenteerd wordt. Het bereiken van deze groep is dus nadrukkelijk geen technologische uitdaging, maar een culturele uitdaging.
Dit is iets wat ik me in de oren knoop, want in mijn vorige nieuwsbrief beschreef ik de uitdagingen van de journalistiek als technologische, maar het spreekt natuurlijk voor zich dat wanneer de verhalen mensen afstoten, ze van-ze-lang-zal-ze-leven geen app gaan downloaden.
Het tweede is het niveau van kennis over journalistiek en nieuws, en hoe het gemaakt wordt. Dat is bijzonder hoog: de deelnemers aan het onderzoek snappen de economische overwegingen achter nieuws en hebben inzichten over hoe lees-, kijk- en luistercijfers gebruikt worden (en welke effecten ze hebben op het aanbod en de focus op redacties op meerderheidsgroepen). Ze zouden dan ook veel meer verantwoording willen zien van redacties over hun verslaggeving: hoe worden redactionele beslissingen genomen, hoe gaat het feiten checken in zijn werk. De ondervraagden willen daar vragen over kunnen stellen (en antwoorden krijgen) en betrokken worden in het werk, met journalisten samenwerken.
De boodschap is: neem ons serieus en houd rekening met ons. Het kan niet zo zijn dat journalistiek de enige industrie is waarin de consumenten het altijd bij het verkeerde eind hebben als ze een product niet gebruiken, schrijven de onderzoekers. Uiteindelijk willen mensen dat journalistiek helpt om de wereld beter te begrijpen, om beslissingen te nemen en om plannen te maken voor hun leven.
Dat lijkt me toch niet zoveel gevraagd?
Er is zo’n uitspraak: “If you don’t read the newspaper, you’re uninformed. If you do read the newspaper, you’re misinformed”. Das niet alleen met de krant zo is mijn idee. Waarom zou je lid worden. We leven in een gemeenschap van mensen, er is altijd wel iemand te vinden die iets heeft gehoord van wat er gaande is in de wereld. Bewegende in het veld hoor je genoeg, waarom zou je je willen overladen met allemaal tekst waar je niks aan hebt?
We kunnen de wereld toch niet zachter zetten? Het nieuws is een versie van wat er echt gebeurt. We willen toch niet als vijfjarigen worden behandeld?