Zullen we de journalistiek verdedigen?
Zodat de verslaggeving weer voor zich kan spreken
Het publiek moet in het middelpunt van de journalistiek komen te staan. In De Nieuwe Lezer leg ik uit hoe iedereen op een redactie hier aan bij kan dragen.
“Fundamentally, people will use media that help them be who they want to be, do what they want to do, and showcase a version of who they are and of what they do that they like. “
- Rasmus Kleis Nielsen
Heb je vragen, opmerkingen of aanvullingen over of op deze nieuwsbrief? Mail!
Dit is de laatste aflevering van mijn ongeplande drieluik over het International Journalism Festival. Hoewel ik dacht al klaar te zijn met informatie te delen over het festival was er een onderwerp nog onbesproken gebleven: de rol van de journalistiek binnen samenlevingen en democratieën.
In verschillende panels werd opgeroepen tot activisme vóór journalistiek door journalisten, omdat de rol die journalistiek speelt in democratieën wordt bedreigd en daarmee ook de democratieën onder druk staan. Dan Gillmor, directeur van News Co/Lab (hij was de eerste die sprak over ‘the former audience’) wond er geen doekjes om: “We need activism from journalists to save democracy.”
Nu moeten we dit soort kreten van Amerikaanse wetenschappers natuurlijk wel altijd even in de Amerikaanse context plaatsen. In een land waar twee politieke stromingen elkaar naar het leven staan en elkaar constant dwars proberen te zitten, met de democratie als speelbal, is het redden van de democratie een urgenter probleem dan aan deze kant van de oceaan. Maar Gillmor heeft een punt, we kunnen best wat activisme gebruiken.
Stoïcijns doortikken
Er is alleen een klein probleempje: veel journalisten zijn als de dood om als activistisch te worden gezien. Dat werd eens te meer duidelijk toen Alexander Klöpping afgelopen november een opiniestuk voor NRC schreef waarin hij pleit voor meer actiejournalistiek: redacties moeten proberen veranderingen teweeg te brengen met hun journalistiek. Collega’s en concullega’s die reageerden waren hier niet echt voor te porren en maakten zich zorgen over hun objectiviteit.
Om erachter te komen waar redacties voor staan, zeiden de hoofdredacteuren van de Volkskrant en NRC, moesten lezers gewoon goed de voorpagina’s bekijken en de commentaren lezen. Bovendien, we moeten gewoon doorgaan met wat we aan het doen zijn en goede journalistiek maken, want dat spreekt voor zich. Stoïcijns doortikken, maar daar lossen we toch niks mee op?
Wat moeten we dan wél doen? Ik las hier een goed stuk over bij The Washington Post: ‘The media must defend itself’, van journalist Philip Bump, waarin hij het idee dat objectiviteit zal ‘zegevieren’ ook beschrijft:
“I think most people — and particularly most reporters — assume that objectivity will win out, that the arc of history will bend toward reality.”
Bump doet ook een rake observatie over de herkomst van veel mediakritiek:
“Who see the power of the media as something dangerous and oppositional because reality is dangerous and oppositional.”
In de verdediging
Nog afgelopen week stak ex-politicus Raymond Knops een betoog af in de rechtszaal over NRC-collega Joep Dohmen. Hij vergeleek Joep met fraudeurs als Diederik Stapel en Jordan Belfort (van The Wolf of Wall Street) en vond de publicaties ondermijnend voor de rechtsstaat. Het gebeurt steeds vaker dat journalisten voor de rechter worden gesleept om publicaties tegen te houden of in dit geval wil Knops dat NRC en De Limburger een verbod krijgen om “de beschuldigingen” nog te uiten. Vorige maand wees de fractievoorzitter van nota bene Democratie’66 nog naar ‘de media’ omdat er zoveel ophef was ontstaan over het grensoverschrijdende gedrag van een partijprominent, waar zij niet goed op gereageerd had.
Ook hiervoor had Bump een interessante verklaring in zijn artikel staan
“Challenging the media is always more interesting than agreeing with it. This is how it goes — but it also demands that the media do more on its own behalf. That’s particularly true since so many of the attacks from either side are easily rebuffed, being bad-faith or lazy or generic.”
… en een oplossing.
“What it [the media] does need is defenders, both from within and outside media institutions. It needs defenders consistently. And then, hopefully, the reporting can be heard speaking for itself.”
Dus, laten we kwaliteitsjournalistiek af en toe een beetje verdedigen, zodat de verslaggeving weer voor zichzelf kan spreken.
We zoeken online redacteuren voor de middentafel van NRC! Dit is een functie waarin je het samenstellen van de homepage en nieuwsbrieven combineert met het maken van posts voor onze sociale media kanalen. Ben of ken jij zo’n digitale duizendpoot? Bekijk hier onze vacature!
Vorige edities van De Nieuwe Lezer
👉🏻 Wat kan het publiek beter dan wij en wat kunnen wij beter dan het publiek?