Het publiek moet in het middelpunt van de journalistiek komen te staan. In De Nieuwe Lezer leg ik uit hoe iedereen op een redactie hier aan bij kan dragen.
Vragen, opmerkingen of aanvullingen? Stuur mij een mailtje op sophie.vanoostvoorn@gmail.com.
“Fundamentally, people will use media that help them be who they want to be, do what they want to do, and showcase a version of who they are and of what they do that they like. “
- Rasmus Kleis Nielsen
Allereerst dank voor jullie lieve reacties op mijn nieuwsbrief van vorige week. Jullie steun geeft de soms wat eenzame engagement editor weer moed en motivatie!
Momenteel ben ik bezig met het opzetten van een nieuw project. Het staat nog in de babyslofjes (nog niet eens kinderschoenen), maar al nadenkend over dit project kwam ik tot het onderwerp voor deze nieuwsbrief. Dat zit zo: het babyslofjesproject gaat over hoe we feedback van lezers kunnen vragen in de vorm van commentaar of vragen over verslaggeving. Mijn huidige project gaat ook over feedback, maar dan in de vorm van kennis en ervaring van lezers als bron voor artikelen.
Nu verzamelen we vooral kwantitatieve feedback van lezers: de leescijfers. Dat is geen ideale feedback, er spelen veel factoren mee, maar het is wel feedback van lezers en daar moet je iets mee.
Bij NRC hebben de redacteuren toegang tot Parsely: een dashboard met de leescijfers van hun eigen artikelen. Dus: feedback van lezers wanneer ze willen, maar hoe ga je daarmee om? Wat doe je als stukken slecht gelezen worden of juist heel goed gelezen worden? Deze nieuwsbrief is een spoedcursus: zo haal je lessen uit de leescijfers van je artikelen in 5 stappen. Let’s go.
1️⃣ Zorg dat je toegang hebt tot je leescijfers
De eerste stap is natuurlijk: toegang krijgen tot je leescijfers. Als je dat nog niet hebt, zorg ervoor dat je die op de een of andere manier krijgt. En gauw een beetje. Als je dan zo’n digitaal type als ik mailt met dat verzoek, vraag dan om deze gegevens per artikel:
Paginaweergaven
Gemiddelde leestijd van lezers (en als het kan de berekende leestijd)
Totaal aantal leesminuten
Verkeersbronnen: waar kwamen de lezers vandaan (nieuwsbrieven, sociale media (en welke dan), Google)
Vraag om een benchmark: dat is lastig, zeker met leesminuten (want de lengte van het stuk heeft daar veel invloed op)
2️⃣ Categoriseer de artikelen
Als je die lijst dan binnen hebt, stel van de maand juni, zet ze dan op volgorde van oud naar nieuw - niet van goed gelezen naar slecht gelezen, daar komen we straks op. Categoriseer de stukken. Als je bij een redactie schrijft, zou je het kunnen onderverdelen in genres (reportage, analyse, interview, nieuwsbericht) of je kunt zelf categorieën verzinnen. De categorieën in mijn lijst zijn bijvoorbeeld: tip die redacteur kan uitvoeren, informatie over lezers, mening/overdenking, etc. Ik vind het handig om ze een kleurtje te geven, helpt bij het krijgen van overzicht.
3️⃣ Geef eerst feedback aan jezelf
Bekijk dan op welke stukken je het meest trots bent en stukken die beter hadden gekund - geef die extra markering. Noteer van die stukken waarom je ze goed vindt. In het geval van mijn nieuwsbrief is dat bijvoorbeeld: een nieuw inzicht delen, een praktische tip delen en eigen ervaringen delen. Doe het omgekeerde met de stukken waarvan je vond dat ze beter konden.
4️⃣ Leg de leescijfers en feedback naast elkaar
Nu komt het: je gaat je eigen oordeel over je artikelen vergelijken met de leescijfers van de artikelen - de indirecte feedback van de lezers. Zo kun je lessen trekken uit deze cijfers.
🤩 De goed gelezen artikelen waar je trots op bent
Nadat je jezelf even wat verdiende schouderklopjes hebt gegeven, is het nu zaak om te kijken wat er dan goed ging en of je dat kunt herhalen voor volgende stukken:
Waar heb jij of hebben anderen het stuk verspreid? Welke kanalen leverden het meeste verkeer op?
Hoe waren de kop en intro? Hoe werd het aangeschreven op sociale media en nieuwsbrieven?
Wat was de vorm van het stuk? Waarom denk je dat het de lezers aansprak?
Heb je iets anders dan anders gedaan?
Dit zijn de lessen die je op een post-it moet schrijven en op je computer plakken of op een andere plek die je vaak ziet.
🧐 De goed gelezen artikelen waar je minder trots op bent
Zitten er stukken bij waarvan je zelf vond dat ze beter konden? Kijk opnieuw naar waar het stuk verspreid is en hoe de kop en de intro waren, maar kijk ook naar de inhoud: misschien zat er toch iets het stuk, de kop of de intro dat de lezers aansprak. Noteer deze punten ook (die hoeven niet op de post-it).
😕 De minder goed gelezen artikelen waar je trots op bent
Was je zelf erg trots op een stuk, maar lieten de lezers het links liggen? Loop dan dit lijstje even langs:
Is het stuk goed verspreid: heeft in nieuwsbrieven en op sociale media gestaan? Zo ja, hoe werd het aangeschreven: wat was de begeleidende tekst? Soms lukt het anderen misschien niet om het beste uit jouw stuk te halen. Overleg met de redacteuren in kwestie hoe jullie dit de volgende keer beter kunnen doen en draag zelf ideeën aan voor tekstjes voor sociale media en nieuwsbrieven.
Was de leestijd korter dan je zou willen? Vraag dan of te achterhalen is waar de lezers afhaakten. In Chartbeat kun je dit live zien, maar misschien stond er wel ergens een link in het stuk waar de lezers massaal op klikten of haakten ze af bij een uitgebreid voorbeeld dat je gaf of bij een lange quote.
Wat was de kop van het stuk? Was het een aantrekkelijke kop of een cryptische krantenkop? Belangrijk is om je te realiseren dat lezers online vaak alleen de kop en wellicht de afbeelding zien. Dus de kop moet lezers al bij hun lurven pakken en het stuk in sleuren. Dit kan ook averechts werken overigens: als je een clickbait kop boven een stuk hebt staan en het artikel maakt de beloften niet waar dan haken mensen alweer gauw af. Dan zie je in de cijfers dat er wel veel op geklikt is, maar de leestijd laag.
Hoe was de timing? Zat je, zoals ik ze vaak op de redactie van NRC hoor roepen, op de bal? Wellicht kwam het door de timing van publicatie of verspreiden dat het artikelen geen snaar raakte bij de lezers.
😶 De minder goed gelezen waar je ook niet zo trots op bent
Mee nokken. Als je zelf al niet zo blij was met een artikel en de lezers zaten er blijkbaar ook niet op te wachten, dan is het hoog tijd om iets te veranderen.
5️⃣ Word de baas over je eigen leescijfers
Als je deze stappen hebt doorlopen, vind ik je sowieso al een baas, maar nu gaat het om acteren op wat je hebt gevonden. Je hebt nu waarschijnlijk een lijstje met aantekeningen over wat je goed doet en beter kunt doen en hoe de lezer daar, in de vorm van kliks of leesminuten, op reageert.
Ik heb zelf een kort lijstje van gemaakt dat ik doorneem als ik op zoek ben naar een nieuw onderwerp voor een nieuwsbrief of als ik zie dat een nieuwsbrief niet zo goed geopend wordt. Soms zit er een verklaring in de lijst, soms ook niet. Als je het zo ver gehaald hebt in deze brief kan ik nog wel een geheimpje met je delen: lezers zijn soms ook gewoon een beetje raar. Maar we moeten wel naar ze luisteren.
⭐️ Vorige edities van De Nieuwe Lezer
⚡️ Ik heb last van een twijfelmomentje