Ik downloadde TikTok en kreeg last van algoritme angst
Laatste editie voor de vakantie
Het publiek moet in het middelpunt van de journalistiek komen te staan. In De Nieuwe Lezer leg ik uit hoe iedereen op een redactie hier aan bij kan dragen.
“Fundamentally, people will use media that help them be who they want to be, do what they want to do, and showcase a version of who they are and of what they do that they like. “
- Rasmus Kleis Nielsen
Heb je vragen, opmerkingen of aanvullingen over of op deze nieuwsbrief? Mail!
Ik heb TikTok gedownload afgelopen week. En ik weet dat ik klink als een ouwe millennial als ik het zeg, maar wat een heftige app is dat! Bi-zarre filmpjes achter elkaar door, over lukrake onderwerpen en met gekke hypes die ik nog compleet had misgelopen. Na 10 minuten scrollen ben ik al helemaal gaar. Ik heb Instagram Reels wel al gebruikt, maar dit is toch wel een ander niveautje. Waar ik op Instagram nog kan volgen waarom ik dingen krijg voorgeschoteld, is TikTok een vreemd allegaartje.
Een van de redenen waarom ik me toch even overgeef aan deze app is dit stuk van Axios over hoe eigenlijk alle sociale media aan het veranderen zijn. Nu volg je vrienden en accounts over jouw interesses op Facebook en Instagram en wordt de volgorde bepaald door een algoritme, maar Facebook en Instagram lijken over te gaan op het TikTok-model. Dat betekent dat de posts van alle gebruikers wereldwijd op een hoop gegooid worden en het algoritme pikt daar uit dingen op basis van wat het over jou weet om jouw aandacht vast te houden. Het algoritme wordt allesbepalend in de feed.
Onderzoeksjournalistiek op TikTok
Volgens mij is dat slecht nieuws voor redacties. Journalistiek en algoritmes zijn niet echt een goede combi. Sommige verhalen krijgen heus wel een hoop tractie op sociale media, vaak de columns, opvallende en persoonlijke verhalen en lifestyle stukken. Goede onderzoeksjournalistiek vindt z’n weg natuurlijk ook op sociale media, maar dat is in de huidige vorm waarin je titels volgt en posts worden aanbevolen door andere mensen.
Naar goede informatie is natuurlijk altijd vraag, maar TikTok lijkt me wel weer een uitdagende omgeving voor journalistieke producties. Hoe vang je tussen al die dansende mensen, typetjes en uitpakvideo’s de aandacht van mensen voor een productie over klimaat, geopolitiek of inflatie? Als je dat combineert met afnemende interesse in nieuws, toenemende nieuwsvermijding en het negatieve karakter van nieuws zie ik niet gelijk hoe we als redacties TikTok kunnen temmen. Ja, er zijn goede voorbeelden (ik ben fan van The Washington Post), maar kun je onderzoeksjournalistiek in alle facetten laten zien op TikTok?
Dit is het punt waarop ik dan normaal gesproken zou beginnen over een voor de hand liggende manier om in te spelen op de behoeftes van het publiek. Maar ik heb dus The Every gelezen en heb last van lichte algoritme angst. The Every is een dystopische toekomstroman; het vervolg op The Circle en speelt zich ongeveer een jaar of vijftig in de toekomst af. Het Google- of Meta-achtige bedrijf The Circle is The Every geworden en beheerst het leven on- en offline: alles wordt door een algoritme bepaald en iedereen vindt dat het einde, gek genoeg.
Zo wordt alles, maar echt alles, wordt gecontroleerd en vervolgens bepaald door algoritmes om er maar voor te zorgen dat alles veilig is en om ervoor te zorgen dat iedereen zich aan de absurd strenge sociale normen houdt. Apps kunnen zien of je liegt (je wil toch weten of je vrienden je vrienden wel zijn), mensen raken elkaar niet meer aan (je zal maar per ongeluk grensoverschrijdend gedrag vertonen), smartphones luisteren de hele tijd naar wat er gezegd wordt en beginnen vermanend te piepen als je scheldt en halverwege het boek worden huisdieren verboden (hoe durven mensen zich de baas te noemen van dieren).
Oh ja, en journalistiek bestaat niet meer.
Vragen om op te kauwen
Hoewel ik The Every niet per se een goed boek vond (het kabbelt een beetje naar mijn mening), zie ik nu om me heen twee verschijnselen terug. Zoals platforms die algoritmes leidend laten zijn, maar ook de bijna verstikkende normen die men elkaar oplegt (als een Finse premier dansend op een video staat of een Linda cover niet bij iedereen in de smaakt valt).
Hoe moeten we hier als redacties mee omgaan? De oplossing waar ik meestal mee aan kom draven, is aanpassen aan de behoeftes van het publiek. Maar hoever moeten we erin meegaan? We moeten zeker aanwezig zijn op TikTok, zoals we op alle platforms aanwezig moeten zijn waar (potentieel) lezerspubliek is. Maar de noot die ik niet gekraakt krijg, is hoe we journalistiek relevant maken op platforms die louter en alleen gericht zijn op snappy fimpjes die aandacht slurpen.
Vragen waar ik al een paar weken op kauw, maar voor nu even bij jullie parkeer. TikTok gaat weer van m’n telefoon, want ik ga een paar weken op een berg zitten. Alleen Instagram mag blijven, om mooie foto’s te delen met het thuisfront. Op 24 september ben ik er weer!
Vorige edities van De Nieuwe Lezer
👉🏻 Adjunct-hoofdredacteur NU.nl over hoofdredactieblog: 'Ik had veel shit verwacht'
👉🏻 Zijn sommige van onze overtuigingen over nieuws achterhaald?
👉🏻 Een lijstje van interessante feiten uit het Digital News Report